Nếu không làm thế nghĩa là bạn đã sẵn sàng đọc lướt qua cuốn sách. Hoặc họ không bao giờ trình bày các nguyên tắc đó một cách rõ ràng mà cứ để chúng lan toả trong các tác phẩm của mình. Bạn phải quen thuộc từng chi tiết của các tình tiết và nhân vật.
Descartes không hoàn toàn thất bại. Thứ hai, nếu đọc tích cực, tức là bạn phải suy nghĩ, mà suy nghĩ thường thể hiện ra bằng từ ngữ, lời nói, hay chữ viết. Rõ ràng, vấn đề không phải là không thể vượt qua.
Đó là trong khi đọc, bạn hãy đặt những câu hỏi mà bản thân phải tự mình tìm cách trả lời. Một tập hợp tài liệu cũng có thể chứa trong nó một câu chuyện. Nhưng điều bạn học được là một dữ kiện về cuốn sách, hay một dữ kiện về thế giới? Nếu bạn chỉ sử dụng mỗi trí nhớ, bạn sẽ không thu thập thêm gì ngoài thông tin, tức là bạn chưa được khai sáng.
Hãy nhớ lại quy tắc 8 yêu cầu bạn phải biết vấn đề gì tác giả đã giải quyết và vấn đề gì chưa được giải quyết. Nếu không được như vậy, bạn nên cố gắng rút ngắn thời gian đọc càng nhanh càng tốt. Các quy tắc ở giai đoạn này dựa trên những nguyên lý tu từ được hiểu theo nghĩa rộng nhất.
Các triết gia không làm việc trong phòng thí nghiệm, cũng không nghiên cứu thực địa. Và trái với phức tạp là đơn giản. Bài thơ thứ 138, cũng rất nổi tiếng, bắt đầu bằng những dòng:
Để biết bất cứ điều gì, chúng ta phải vận dụng khả năng đánh giá và lý luận. Nhưng trong trường hợp đó, bạn sẽ biết được có lẽ cuốn sách chẳng có gì quan trọng, bởi ngay phần giới thiệu cũng không nói lên được điều gì. Đọc sách cũng giống như trượt tuyết.
Như vậy, họ vừa phải tiếp thu kiến thức bề nổi của cuốn sách, vừa phải cố gắng hiểu cuốn sách muốn nói gì. Một bộ phận các từ dùng để diễn tả những ý tưởng chính, những khái niệm cốt yếu mà tác giả muốn đề cập đến sẽ góp phần tạo nên hệ thống từ vựng riêng của tác giả đó. Về câu hỏi thứ nhất (Cuốn sách viết về cái gì?), mọi cuốn sách lịch sử đều chỉ nói đến một chủ đề cụ thể và giới hạn trong khi độc giả thường không bỏ công tìm xem chủ đề đó là gì.
Nó chứng tỏ bạn không thấy thuyết phục hay tin tưởng. Cuối cùng, bạn cần đọc những hàm ý khi nó đã được cô đọng thành thục. Nói cách khác là học bằng cách thực hành.
Cuốn sách tồi chống lại mọi nỗ lực phân tích của bạn. Khi giữ được lý trí, con người có thể vượt qua những trở ngại, và dàn xếp được những bất đồng do hiểu lầm. Nhưng những gì bạn tiếp nhận thông qua các giác quan lại luôn luôn cụ thể và cá biệt, còn những gì bạn dùng trí óc suy nghĩ luôn luôn trừu tượng và chung chung.
Nhiều người cho rằng việc suy nghĩ liên quan nhiều đến học bằng khám phá không có sự trợ giúp hơn là học có hướng dẫn. 000 trang bị cắt chỉ còn mười hay thậm chí là một trang thì những gì bị cắt đi sẽ trở nên quan trọng. Bạn nên lưu ý đến mối quan hệ mật thiết giữa đọc và nghe.