Thứ nhất là chỉ khi đã hiểu những gì đang được nói đến, chúng ta mới có thể đánh giá một tác phẩm lịch sử nào đó có vẻ không thật. Như vậy, các yếu tố giả tưởng sẽ không còn là những quân tốt di chuyển máy móc trên bàn cờ. Đây là đọc để lấy thông tin.
Những khó khăn khi đọc một cuốn sách hay rất khác với những khó khăn khi đọc một cuốn sách tồi. Chỉ nên dùng từ điển khi bạn gặp phải thuật ngữ hoặc các từ hoàn toàn mới. Tuy nhiên, truyện lại khác với cuộc đời ở đúng trang cuối của nó.
Có thể chỉ cần xem qua cuốn sách, bạn đã nói ngay được tính chỉnh thể của nó trong đôi ba dòng. Chúng ta biết rằng, sự xuất hiện của toán học trong sách khoa học là một khó khăn đối với người đọc. Đôi khi chúng ta phải đọc, lấy thông tin để hiểu, để xem người khác phân tích thực tế như thế nào.
Thế nhưng các quy tắc để tỉnh táo trong khi đọc không đơn thuần là làm ngược lại những điều trên. Khoa học thường được viết theo phương pháp quy nạp, tức là các luận cứ hình thành nên các mệnh đề thông qua các dẫn chứng thực tế. Nhiều tác giả chỉ viết cho những độc giả tán thành với ý kiến của họ.
Sự ngu dốt thứ nhất là của những người mù chữ, nên không thể đọc được. Ví dụ chúng ta quan tâm đến chủ đề thực thi pháp luật và đọc năm, bảy tác phẩm viết về chủ đề này hoặc chúng ta thích những đề tài như mối quan hệ giống loài, giáo dục, thuế khoá hay những vấn đề của giới chức trách địa phương nhưng không chỉ có duy nhất một tác phẩm chính thức nào nói về bất cứ chủ đề nào trên đây nên chúng ta phải đọc rất nhiều tác phẩm. Đó là một cuốn thực hành.
Một số tác giả sử dụng từ này để chỉ một dạng biến chuyển trong lịch sử nhưng lại không mang nghĩa là sự tốt hơn lên, trong khi hầu hết các tác giả đều dùng từ này để chỉ sự thay đổi mang tính lịch sử và theo hướng tốt lên. Những nhà triết học không đặt câu hỏi giống của nhà khoa học, và họ cũng không sử dụng phương pháp tương tự để trả lời. Một ví dụ khác là Shaw, người không những muốn kịch của mình được dựng trên sân khấu mà còn mong mọi người đọc chúng.
Nếu kiến thức thật sự, không phải ý kiến cá nhân, bị đe doạ, thì thường xảy ra hai trường hợp sau: hoặc bất đồng có thể dễ dàng xoá bỏ thông qua sự thống nhất về cách dùng từ và gặp gỡ về tư tưởng; hoặc bất đồng thật sự nghiêm trọng và vấn đề chỉ được giải quyết dựa trên thực tiễn và lý lẽ. Có thể bạn từng là thành viên của một bồi thẩm đoàn nào dó và nghe lời khai về một sự việc rất đơn giản như một vụ tai nạn xe hơi. Nỗ lực này rất lớn nhưng kết quả đạt được lại rất mù mờ nên tốt nhất là hãy tránh nó.
Còn với những vấn đề do khoa học xã hội giải quyết, chúng ta thường có những ý kiến hết sức mạnh mẽ. Cuốn Principia (Những nguyên lý cơ bản) của Newton là một ví dụ tiêu biểu. Với sách khoa học, câu trả lời cho câu hỏi này ngầm yêu cầu người đọc thực hiện một số hành động.
Cuốn Sách Đỏ của Mao Trạch Đông cũng có tính kinh điển như thế đối với một người cộng sản Trung Hoa trung thành. Tính thống nhất của một tác phẩm giả tưởng cũng được liên kết với vấn đề mà tác giả phải đối mặt, nhưng vấn đề đó thường là sự cố gắng chuyển tải những kinh nghiệm cụ thể nên tính thống nhất của một câu chuyện luôn nằm trong chính cốt truyện. Hoặc nếu tên tác phẩm đề cập đến những lĩnh vực mang tính thực hành mà bạn biết như đạo đức, chính trị, kinh doanh, thậm chí có thể là kinh tế học, luật pháp hay y khoa, thì bạn có thể phân loại cuốn sách đó khá dễ dàng.
Hầu hết các khoá học tốc độ không giải quyết được vấn đề này. Vì thế, ngay cả khi bạn là một người luôn bận rộn và hay gặp vướng mắc với việc đọc sách, hãy thử tìm lời giải trong Đọc sách như một nghệ thuật, biết đâu bạn sẽ thay đổi quan điểm của mình. Có hai khả năng xảy ra: hoặc tác giả sử dụng các từ này theo một nghĩa duy nhất, hoặc theo hai hay nhiều nghĩa khác nhau và liên tục chuyển đổi sắc thái ý nghĩa của từ.